คำศัพท์ และ ตัวย่อ เกี่ยวกับตู้ทะเล by Kanokphol Munkhong
Last updated
by
SekRanger
รวมคำศัพท์สำหรับตู้ทะเล ฉบับย่อ พอดีมีเพื่อนสมาชิกถามมาจากอีกโพสนึงผมขอมาตั้งโพสใหม่แล้วกันนะครับ เผื่อท่านอื่นๆด้วยผมจะอธิบายไว้สั้นๆแล้วกันนะครับ ถ้าสงสัยเพิ่มถามทิ้งในคอมเม้นเลยครับ และมีอะไรตกหล่นเดี๋ยวผมมาเพิ่มในนี้อีกทีครับ เริ่มจาก วงจรไนโตรเจนก่อนนะครับ nh3 nh4 หรือ แอมโมเนีย เป็นของเสียขั้นตอนแรกที่เป็นพิษต่อปลา และปะการัง ตู้ทะเลต้องมีค่าเป็น 0 no2 หรือไนไตรท์ เป็นของเสียลำดับถัดมา ที่เกิดจากการย่อยแอมโมเนียโดยแบคทีเรียบางชนิดในตู้ ไนไตรท์เป็นพิษกับปลาและปะการัง ตู้ทะเลต้องมีค่าเป็น 0 no3 หรือไนเตรท เป็นของเสียที่เกิดจากการย่อยไนไตรท์จากแบคทีเรียบางชนิดในตู้ ไนเตรทระดับสูงเกิน100 ppm อาจมีผลกับปลาบางชนิด แต่โดยทั่วไป ไม่แสดงอาการอะไร ค่าไนเตรทสูง มีผลต่อการเจริญเติบโตของปะการัง โดยปกติควรควบคุมให้อยู่ในระดับ 0.5-20ppm แล้วแต่ผู้เลี้ยง ppt เป็นหน่วยวัด คือ 1ในพันส่วน (part per thousand) ppm เป็นหน่วยวัด คือ1ในล้านส่วน(part per million) ppb เป็นหน่วยวัด คือ 1ในพันล้านส่วน(part per billion) ค่าความเค็มตู้ทะเล มีหน่วยเป็น ppt คือ1ในพันส่วน ( part per thousand) ค่าความเค็มตู้ทะเล นิยมเลี้ยงกันหลากหลายตั้งแต่ 28-35ppt แล้วแต่ผู้เลี้ยง (เครื่องมือที่แนะนำคือกล้องส่องความเค็ม ไม่แนะนำแบบตวง) po4 หรือฟอสเฟต เป็นของเสียชนิดหนึ่ง โดยมากมาจากอาหารปลา และน้ำประปาที่ไม่ผ่านการกรองที่เหมาะสม หากมีค่ามากจะทำให้ตู้ปลามีตะไคร่ หรือปะการังบางชนิดไม่เติบโต สีไม่สวย ค่าที่แนะนำอยู่ระหว่าง 0.03-0.08ppm น้ำกรอง RO (reverse osmosis) เป็นระบบกรองน้ำดื่มที่มีคุณภาพ เหมาะที่จะเอามาผสมเกลือใส่ในตู้ หรือเติมเวลาน้ำในตู้ระเหยออกไป ระบบกรอง RO DI จะเพิ่มวัสดุกรองที่ดักจับประจุในน้ำออกไป เพื่อให้น้ำมีความบริสุทธิ์มากขึ้น ไม่เหมาะสำหรับดื่มกิน บางท่านนำมาใช้กับตู้ทะเล ca หรือแคลเซียม เป็นค่าเคมีพื้นฐานของตู้ทะเล สำหรับการสร้างโครงสร้างโครงแข็งของปะการัง โดยในน้ำทะเลจะมีค่าประมาณ 360-380ppm ส่วนตู้ทะเลบางท่านอาจเลี้ยงที่ 400-450ppm แล้วแต่ผู้เลี้ยง kh (ของน้ำทะเล) จริงๆเราวัดค่า alklinity หรือความเป็นด่างของน้ำ โดยมันจะแปรผันกับค่า ph (ความเป็นกรด ด่าง) และค่าph ก็แปรผันกับ co2(ค่าคาร์บอนไดออกไซด์)ในน้ำด้วย โดยค่า kh จะมีหน้าที่รวมกับ ca เพื่อเป็นตัวสร้างโครงสร้างของปะการังโครงแข็ง (ผมไม่อธิบายเรื่องเคมีเพิ่มนะครับ ยาวมาก และผมไม่ถนัดเลย) ค่าkh ในน้ำทะเลคือประมาณ 7dkh ตู้ทะเลนิยมเลี้ยงที่ 6.5-11 แล้วแต่ผู้เลี้ยง mg หรือแมกนีเซียม เป็นค่าเคมีหลักตัวที่ 3 ของน้ำทะเล โดยน้ำทะเลจะมีค่าประมาณ 1200ppm ตู้ทะเลนิยมเลี้ยงกันที่ 1100-1400ppm แล้วแต่ผู้เลี้ยง K หรือโปแทสเซียม เป็นค่าเคมีรองที่มีความสำคัญแต่ผู้เลี้ยงระดับเริ่มต้นมักมองข้าม ควรมีค่า 380-400ppm ค่าเคมีรองอื่นๆที่มีผลต่อปะการังเช่น sr(สตรอนเตียม) ,fe หรือ iron คือธาตุเหล็ก ,iodine หรือไอโอดาย, mn หรือแมงกานีส, B หรือโบรอน และอื่นๆ VSV สำหรับการลดค่าของเสียเช่น no3 หาอ่านได้ในปักหมุด ATS เป็นการเลี้ยงตะไคร่เพื่อลด po4 หาอ่านได้ในปักหมุด GFO (granular ferric oxide) เป็นสารเคมีที่ทำหน้าที่ดูด po4 ของตู้ทะเล มียี่ห้อ rowa phos ที่เป็นที่นิยมใช้ GAC(granular activated carbon) เป็นถ่าน ที่ผ่านกระบวนการเผาและสังเคราะห์ คล้ายกับที่ใช้ในเครื่องกรองน้ำ แต่รายละเอียดอาจแตกต่างกัน มีหน้าที่ดูดซับสารแขวนลอยต่างๆในน้ำ ทำให้น้ำใส อาจดูดยาที่ใส่ หรือดึงเคมีบางชนิดออกจากน้ำได้ o3 หรือโอโซน เป็นก๊าซ (หาสูดดมโดยตรงมีอันตรายเป็นพิษต่อสิ่งมีชีวิต) เครื่องผลิตโอโซนที่นำมาใช้กับตู้ทะเลสามารถฆ่าเชื่อโรคที่เกี่ยวกับปลาบางชนิดได้ และช่วยทำให้น้ำใส ควรควบคุมปริมาณการใช้ไม่ให้เข้มข้นเกิน orp เป็นหน่วยวัดที่เอามาใช้วัดค่าความเข้มข้นของโอโซนในตู้ทะเล ปกติไม่ควรเกิน 400mV uv เป็นหลอดไฟที่ผลิตรังสี อัลตร้าไวโอเล็ต เป็นอันตรายต่อดวงตา นิยมเอามาฆ่าเชื้อโรคปลาบางชนิด โปรตีนสกิมเมอร์ เป็นเครื่องปั่นฟองที่ทำหน้าที่ดักจับสารแขวนลอยต่างๆในตู้เช่นขี้ปลา อาหารปลาที่ละลายในน้ำออก เพื่อลดอัตราการเกิดของเสียภายในตู้ biopellet เป็นอาหารแบคทีเรียสำเร็จรูปที่ต้องใช้ร่วมกับกระบอกปั่นเพื่อให้แบคทีเรียเติบโตในปริมาณมากและกำจัดของเสียออกไป(อ่านหลักการเดียวกับ vsv) dosing pump เป็นอุปกรณ์ที่ข่วยเติมสารเคมีต่างๆลงในตู้ตามที่เราโปรแกรมไว้ ค่าเคมีต่างๆ แนะนำยี่ห้อ salifert จะแม่นยำและเชื่อถือได้แต่ราคาสูง ยกเว้น po4 ที่มีค่าความคลาดเคลื่อนสูงมาก แนะนำใช้แบบอิเล็กทรอนิกส์ยี่ห้อ hanna จะแม่นยำกว่ามากแต่ราคาก็สูงมาก เหมาะสำหรับผู้ที่จริงจังกับการเลี้ยง DSB (deep sand bed) คือการปูทรายหนา ตั้งแต่4นิ้วขึ้นไป SSB (shallow sand bed) ปูทรายตื้นๆ 1-2นิ้ว DOC (dissolved organic compounds) สารแขวนลอยต่างๆในน้ำ เช่นน้ำในตู้สีเหลือง Org (organic) สารอินทรีย์ โครงสร้างมักจะมีขนาดใหญ่ มี hydrocarbon เป็นองค์ประกอบ Inorg (inorganic) สารอนินทรีย์ Adsb (active deep sand bed) เป็นการประยุกต์ DSB แบบเดิมให้ประสิทธิภาพสูงขึ้นมาก มีในปักหมุด OTS (old tank syndrome) อาการของเสียมากเกิน หรือเกิดปัญหารุนแรงกับตู้ทะเลเมื่อเลี้ยงไปนานๆ NTS (new tank syndrome) อาการของเสียและปลาตายในช่วงเดือนแรกของการตั้งตู้ เพราะไม่ได้รันระบบให้ถูกต้อง ชิลเลอร์ คือเครื่องทำความเย็นให้ตู้ทะเล (ตัวกินค่าไฟ) คอล์ยจุ่ม เป็นระบบทำความเย็นเหมือนชิลเลอร์ โดยมีตัวทำความเย็นจุ่มในตู้ และใช้คอมเพรซเซอร์แอร์ติดตั้งนอกบ้าน คอล์ยกระบอก เหมือนคอล์ยจุ่มแต่อยู่ในกระบอกสำเร็จรูป อยู่นอกตู้ต้องต่อปั๊มน้ำเพิ่ม เรฟูเจี้ยม มีในปักหมุดครับ หินเป็น มีในปักหมุดครับ Rapid Tissue Necrosis (RTN) อาการร่อนของปะการังแบบรวดเร็วชนิดคืนเดียวหมดกอ มักเกิดจากการเปลี่ยนแปลงอย่างกระทันหัน เช่นไฟดับน้ำร้อนเกิน ย้ายตู้ปะการังปรับตัวไม่ทัน Slow Tissue Necrosis (STN) อาการร่อนของปะการังแบบช้าๆ เกิดจากค่าต่างๆไม่ได้ตามมาตรฐานเป็นระยะเวลานานเกินไป ULNS (ultra low nutrien system) คือระบบที่เลี้ยงแบบ สารอาหารต่ำมากๆ zeolite หินซีโอไลต ประโยชน์ของ zeolite คือมันสามารถดูดแอมโมเนียได้ดี มักนิยมใช้กับระบบสารอาหารต่ำหรือ ULNS(ultra low nutrient system) ULR (ultra low range) จะเห็นในเครื่องวัดฟอสฟอรัสยี่ห้อ hanna แบบวัดละเอียดมาก LR (low range) ละเอียดน้อยกว่า ULR NSW (natural salt water) คือค่าต่างๆในน้ำทะเลปกติ SPS (small polyp stony coral) ปะการังโครงแข็งที่คนไทยมักเรียกว่า เขา หรือเขากวาง LPS (large polyp stony coral) ปะการังโครงแข็งแบบมีปากหรือดอกใหญ่ๆ NPS (non-photosynthetic) ปะการังไม่สังเคราะห์แสง เช่นกัลปังหา และตระกูลถ้วยส้ม และช่อสีต่างๆ ของอ่อน (soft coral) ปะการังอ่อน ไม่มีโครง เช่นเห็ด กระดุม สตาร์ ซีเนีย แอน หรือแอนนีโมนี่ ดอกไม้ทะเล บ้านของปลาการ์ตูน ขาดตกอะไรช่วยแจ้งด้วยเดี๋ยวจะมาเพิ่มให้นะครับ