**VSV & ไซยาโนแบคทีเรีย (VSV Part 2)** น้ำผึ้งหรือยาพิษ...???  พอดีมีคนถามว่าการใช้ VSV อาจนำไปสู่การเกิดไซยาโนแบคทีเรียได้อย่างไรในห้องอื่น แล้วผมไปตอบไว้ค่อนข้างยาว เพื่อเป็นการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า จึงขออนุญาตนำมาแปะไว้ที่นี่ด้วยนะครับ  (1) VSV ถือเป็น Carbon Source (Organic C) แบบหนึ่งครับ จุดประสงค์หลักที่เราเติมลงตู้เพื่อจะเพิ่มปริมาณแบค/จุลินทรีย์ในระบบ เนื่องจากแบคฯ (รวมถึง สมช.ต่างๆ) ล้วนต้องการ C (Carbon), N (Nitrogen) และ P (Phosphorus) เป็นอาหารหลักเพื่อการดำรงชีพ/เติบโต/ขยายพันธุ์ แต่ในตู้ทะเลของเรานั้นมักจะมี N, P สะสมเป็นจำนวนมาก (จากของเสียจากปลา เป็นต้น) ในขณะที่มี C ค่อนข้างน้อยไม่สมดุลกัน เมื่อเติม C ลงไปในระบบ ทำให้ C N P สมดุลกันมากขึ้น และเมื่อมี C มากแบคฯ ก็เพิ่มจำนวนและดึง N P ไปใช้ด้วย ไปรวมกันอยู่ในรูปของ Bacterioplankton / Bacteria biomass ซึ่งสกิมเมอร์สามารถปั่นออกได้ง่าย ทำให้ N P ซึ่งเป็นสารตั้งต้นของ NO3, PO4 ลดลง NO3, PO4 ในระบบจึงค่อยๆ ลดลงด้วยครับ (2) ที่เล่ามานี้คือหลักการโดยกว้างๆ ครับ ซึ่งในทางปฏิบัติแล้ว ส่วนมากมักพบว่าการใช้ VSV มักช่วยให้ NO3 ลดลงได้โดยง่าย แต่ PO4 มักลงค่อนข้างน้อยครับ จนหลายตู้ต้องใช้ PO4 Remover / ATS ช่วยด้วยเป็นต้นครับ นอกจากนี้จริงๆ แล้วการที่แบค/พืชจะดึง C N P ไปใช้ได้ดีนั้นยังต้องมีองค์ประกอบอื่นเช่น K (Potassium), Fe (Iron) ฯลฯ มาเป็นตัวช่วยในกระบวนการชีวภาพต่างๆ ด้วย ดังนั้นการที่เราเติมแต่เพียง VSV (C) ไปนานๆ โดยไม่ควบคุมดูแลแร่ธาตุที่จำเป็นตัวอื่นเลย ก็อาจทำให้กระบวนการดังกล่าวไม่สมบูรณ์สุดท้ายอาจจะเกิดการตกค้างของทั้ง C N P ได้ครับ (3) จากข้อ (2) โอกาสที่จะเกิดความไม่สมดุลของ N & P (N ต่ำ แต่ P สูง) หรือเกิดการตกค้างของ C N P ก็จะนำไปสู่การเกิดไซยาโนได้ง่าย เนื่องจากไซยาโนเป็น Photosynthesis Bacteria และเป็น Nitrogen Fixing Bacteria ด้วย จึงสามารถดึงกาซ N2 ในน้ำหรือในอากาศมาใช้ได้ โดยไม่ง้อ NO3 ในระบบเท่าไรนัก เราต้องอย่าลืมว่าอากาศที่ผิวน้ำ/อากาศที่สกิมดึงเข้ามานั้นมี N2 จำนวนมาก ซึ่งไซยาโนสามารถดึงไปใช้ได้สบายมากครับ นอกจากนี้แล้วเมื่อมันเป็นแบคทีเรียสังเคราะห์แสงด้วย สิ่งที่มันต้องการคือ CO2 (Inorganic C) ซึ่งหลายท่านอาจจะบอกว่าแล้วมันเกี่ยวอะไรกับ VSV ซึ่งเป็น Organic C มันเกี่ยวตรงที่ C มันเปลี่ยนรูปไปมาระหว่าง VSV (Organic C) กับ CO2 (Inorganic C) ได้ ด้วยกระบวนการชีวภาพของแบค & พืชครับ ดังนั้นจากข้อ (2) ถ้าการใช้ VSV โดยไม่ควบคุมให้ดี อาจทำให้ระบบมี N : P ไม่สมดุล และอาจทำให้มี C N P ตกค้าง ก็จึงมีโอกาสนำไปสู่การเกิดไซยาโนในระบบได้ง่ายครับ ปล. เขียนเอง ไม่ได้ลอกฝรั่งนะจ๊ะ